loading...
دانلود سرای دانشجویی

پایان نامه بررسی منابع و ادله فقهی افزایش مهریه بعد از عقد نکاح

تعداد صفحات : 123 با فرمت ورد و قابل ویرایش

فهرست مطالب

عنوان………………………………………………………………………………………………….. صفحه
چکیده…………………………………………………………………………………………………………………… 1
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………… 2
فصل  اول: مفاهیم  وکلیات  
 مبحث اول: تعاریف………………………………………………………………………………………………. 7
گفتار اول:تعاریف اصطلاحی  و حقوقی مهر و نحله…………………………………………………………… 7
بند اول: مفهوم عام مهر…………………………………………………………………………………………………… 7
بند دوم: تعریف فقهی  و حقوقی مهر………………………………………………………………………………… 8
بند سوم:  تعریف نحله…………………………………………………………………………………………………….. 9
گفتار دوم:  تاریخچه مهر…………………………………………………………………………………….. 9
بند اول: مهر در ایران………………………………………………………………………………………………. 9
بند دوم: مهر در اسلام……………………………………………………………………………………………. 11
 گفتار سوم: فلسفه  مهر…………………………………………………………………………………………. 12
بند اول:  ایجاد محبت و علاقه…………………………………………………………………………………. 13
بند دوم: تحکیم بنیان خانواده……………………………………………………………………………………………. 14
بند سوم:  مکمل سهم الارث…………………………………………………………………………………….. 15
 گفتار چهارم:  اقسام مهر………………………………………………………………………………………………… 16
 بند اول:  مهرالمسمی……………………………………………………………………………………………………… 17
 بنددوم:  مهرالسنه…………………………………………………………………………………………………………… 18
بند سوم:  مهرالمتعه…………………………………………………………………………………………………………. 19
گفتار پنجم:  ادلّه­ی وجوب مهر……………………………………………………………………………….. 21
بند اول:  قرآن……………………………………………………………………………………………………. 21
  بند دوم: سنّت…………………………………………………………………………………………………………….. 22
 بند سوم:  عقل………………………………………………………………………………………………………………. 23
بند چهارم: اجماع…………………………………………………………………………………………………………… 23
  گفتار ششم: شرایط مهر……………………………………………………………………………………………….. 24
 بند اول: مالیت داشتن……………………………………………………………………………………………………… 24
 بنددوم: قابل تملک بودن………………………………………………………………………………………………… 25
بند سوم: معلوم بودن……………………………………………………………………………………………………….. 26
بند چهارم: قابلیت تسلیم………………………………………………………………………………………………… 26
مبحث دوم:نظریه های مهر………………………………………………………………………………………………. 28
گفتار اول: نظریه کارکردگرایی…………………………………………………………………………………………. 28
گفتار دوم:  نظریه مبادله…………………………………………………………………………………………………… 28
گفتار سوم: نظریه های اندیشمندان مسلمان……………………………………………………………………….. 29
بند اول: مهریه در مقابل استمتاع………………………………………………………………………………………. 29
 بند دوم:مهریه در مقابل بضع…………………………………………………………………………………………… 29
 بند سوم: مهریه پاسخی به نیاز فطری…………………………………………………………………………….. 29
 بند چهارم: مهریه مکمل سهم الارث………………………………………………………………………………… 29
 بند پنجم:  مهریه وثیقه ای در مقابل طلاق…………………………………………………………………………. 30
گفتار چهارم: آثار و کارکردهای اجتماعی مهریه……………………………………………………………… 30
بند اول: ارضای نیاز فطری…………………………………………………………………………………………. 31
بند دوم: مهریه به عنوان بیمه اجتماعی…………………………………………………………………………… 31
بند سوم: ایجاد احساس امنیت نسبت به آینده …………………………………………………………………. 31
بند چهارم: مهریه به­عنوان یک ارزش نمادین ……………………………………………………………………. 31
مبحث سوم: علل افزایش میزان مهریه در عصر حاضر…………………………………………………… 32
گفتار اول: مسأله چشم هم چشمی…………………………………………………………………………. 33
گفتار دوم: نسیه بودن مهریه………………………………………………………………………………….. 34
گفتار سوم: غلبه روحیات اقتصادی و نگرش های مادی……………………………………………………. 34
 گفتار چهارم:عدم استیفای حقوق کامل زن …………………………………………………………………… 36
گفتار پنجم: مهار طلاق و کنترل نوجویی های مرد……………………………………………………….. 36
گفتار ششم:  تقابل با تضعیف اعتماد اجتماعی…………………………………………………………………….. 36
گفتار هفتم:  واکنش بی توجهی تاریخی…………………………………………………………………………….. 36
 مبحث چهارم: تدابیر دین اسلام برای مهار طلاق…………………………………………………………… 37
گفتار  اول :ارتقای منزلت اجتماعی زن………………………………………………………………………….. 37
گفتار دوم: بالا رفتن هزینه ها و تشریفات ازدواج…………………………………………………………….. 38
گفتار سوم: شیوع ازدواج های برون فامیلی……………………………………………………………………….. 38
گفتار چهارم: کمال یابی زن………………………………………………………………………………………. 39
مبحث پنجم: کارکردهای منفی افزایش مهریه ……………………………………………………………….. 39
گفتار اول: افزایش سن ازدواج ……………………………………………………………………………….. 39
گفتار دوم: تغییر در نوع همسرگزینی……………………………………………………………………….. 40
گفتار سوم: کاهش نرخ ازدواج………………………………………………………………………………… 40
گفتار چهارم: ایجاد خصومت و دشمنی……………………………………………………………………… 40
گفتار  پنجم: تحمل اجباری زندگی­های تصنعی……………………………………………………………….. 40
فصل   دوم:  مهریه در حقوق  و فقه  
مبحث اول:   ماهیت حقوقی مهر……………………………………………………………………………….. 44
 گفتار اول: ماهیت مهر در نکاح دائم…………………………………………………………………………….. 44
 گفتار دوم: مهر به ازای بضع و یکی از دو عوض معامله………………………………………………… 46
 گفتار سوم: مهر در نکاح منقطع………………………………………………………………………………… 48
بند اول: ماهیت مهر در نکاح منقطع……………………………………………………………………………….. 49
بنددوم:مهر ما به ازای بضع و یکی از دو عوض معامله در نکاح منقطع…………………………………… 49
بند سوم: ذکر مهر شرط صحت نکاح منقطع……………………………………………………………………… 51
  گفتار چهارم : شروط ناظر در مهر………………………………………………………………………………. 52
بند اول: مفهوم و ماهیت حقوقی شرط……………………………………………………………………………… 52
بنددوم: ویژگی های شروط ضمن عقد……………………………………………………………………….. 54
بند سوم: شروط مربوط به مهر………………………………………………………………………………………… 55
 مبحث دوم: میزان مهر…………………………………………………………………………………………… 58
گفتار اول: معیار حاکم بر مهر…………………………………………………………………………………… 58
گفتار دوم: قواعدحاکم بر میزان مهر ………………………………………………………………………………….. 59
بند اول: میزان مهر از منظر آیات…………………………………………………………………………………… 60
بند دوم: میزان مهر از منظر روایات………………………………………………………………………………. 61
بند سوم: مقدار مهر از منظر قانون و فقهای عامه…………………………………………………………………. 61
مبحث سوم: قواعد اخلاقی حاکم بر مقدار مهر……………………………………………………………….. 62
گفتار اول: استحباب قلّت مهر…………………………………………………………………………………………… 63
گفتار دوم: اصلاح انگیزه های افزایش مهر…………………………………………………………………………. 64
گفتار  سوم : مهر زوجه در قبال مهر معیوب:…………………………………………………………………….. 66
گفتار چهارم: مهر در ازدواج موقت یا متعه……………………………………………………………………….. 66
فصل سوم افزایش یا کاهش مهر بعد از  عقد نکاح از منظر فقه  و قانون  
مبحث اول : تغییر میزان مهریه از دیدگاه قانون مدنی……………………………………………………….. 70
گفتار اول : افزایش مهر……………………………………………………………………………………………… 70
 گفتار دوم: کاهش مهریه ……………………………………………………………………………………………….. 70
بند  اول: اقراربر کاهش مهریه……………………………………………………………………………………….. 70
بند دوم: ابراءکل یا جزئی از مهر………………………………………………………………………………………. 71
 گفتار  سوم: وضعیت و ماهیت تغییر مهر……………………………………………………………………….. 72
مبحث دوم: امکان یا عدم امکان تغییر میزان مهر……………………………………………………………… 72
 گفتار اول: میزان مهر در فقه امامیه……………………………………………………………………………. 72
گفتار دوم: تغییر مقدار مهر در فقه اهل سنت……………………………………………………………………. 74
 گفتار سوم:  تغییر مقدار مهر در حقوق موضوعه……………………………………………………………… 74
گفتار چهارم: دلایل افزایش و یا کاهش مهریه…………………………………………………………….. 75
گفتار پنجم: بررسی صحت یا عدم صحت افزایش مهریه­های سنگین……………………………………… 76
بند اول: معنای مقدورالتسلیم بودن موضوع معامله………………………………………………………………. 77
بند دوم: اثر غیر مقدورالتسلیم بودن موضوع معامله…………………………………………………………… 78
  گفتار ششم: امکان تحدید  یا کاهش میزان مهریه……………………………………………………………… 79
بند اول: امکان تغییر احکام و شرایط آن………………………………………………………………………. 79
بند دوم: تحولات  مؤثر در کاهش و افزایش مهریه بعد از نکاح…………………………………………. 83
مبحث سوم: نقد ماده­ی 25 لایحه­ی حمایت از خانواده و تبصره­های آن………………………… 85
گفتار اول: نقد ماده­ی 25 لایحه­ی……………………………………………………………………………….. 85
بند اول: متن ماده­ی 25 لایحه­ی حمایت از خانواده (مصوب 1389)…………………………………….. 85
 بند دوم: تبصره­­ی 1 ماده 25 ……………………………………………………………………………………. 86
 بند سوم: تبصره­ی 2 ماده­ی 25 ………………………………………………………………………………… 86
بند چهارم: تبصره­ی 3 ماده­ی 25 …………………………………………………………………………………. 87
بند پنجم: تبصره­ی 4 ماده­ی 25 ………………………………………………………………………………………. 88
گفتار دوم: کارایی نداشتن ماده­ی 25 در جلوگیری از حبس زوج ……………………………………….. 88
گفتار سوم:   عطف به ماسبق شدن ماده­ی 25 ………………………………………………………… 88
گفتار چهارم: اصل آزادی اراده…………………………………………………………………………………………. 89
   
   
   
   
نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………….. 92
پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………………… 94
منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………………………….. 96
ضمائیم پیوست…………………………………………………………………………………………………………….. 100

 

چکیده

مسأله «مهریه» از جمله حقوق مالی بوده که با تحقق زوجیت به وجود می آید. و عبارت است از مال معینی که زن به مناسبت عقد نکاح مالک آن می گردد و مرد به الزام شرع و قانون ملزم به دادن آن به زن می شود و تأسیس آن به منظور کمک به تثبیت و تحکیم خانواده می­باشد. عقد نکاح و به تبع آن مهریه دارای جنبه های مختلف است؛ جنبه معنوی که به موجب آن از سایر عقود و دادوستد ها تمایز یافته و با آنها متفاوت می باشد و جنبه مادی و مبادله ای که به اعتبار آن در زمره­ی عقود معاوضی قرار گرفته، در ظاهر موقعیتی مشابه با عوض در معامله را به خود می گیرد و میزان مهر تابع رضایت زوجین است. مهر اصولأ همزمان با توافق در خصوص اصل نکاح تعیین شده و گاهی نیز ممکن است تعیین آن به آینده و یا به اراده ی شخص ثالثی موکول گردد؛ اما اینکه بعد از تعیین و استقرار مهر آیا می توان آن را تغییر داد یا نه، محل بحث و تأمل است و مستنبط از نظریات حقوقدانان و فقها تغییر مفاد عقد بعد از انعقاد آن، در صورتی که صداق طی آن معین شده باشد، امکانپذیر نیست و جزء شروط ابتدایی می باشد و هر گونه توافق بایستی در قالب عقد دیگری صورت گیرد. به نظر عده ای این توافق با اصل حاکمیت اراده و ماده 10 قانون مدنی داشته و به دلیل عدم مغایرت با قواعد آمره قانونی یا شرعی، کاملا حقوقی و صحیح است. با وجود این به نظر می رسد همچنان که فقهای شورای نگهبان اظهارنظر کرده اند، تغییر میزان مهر بعد از عقد و استقرار آن تحت عنوان صداق صحیح نیست، اگرچه مرد می تواند مالی را به زن خود هبه نموده و یا زن می تواند تمام یا جزئی از مهر خود را به همسرش بذل نماید، اما این تغییرات به معنای تبدیل تعهد قبلی زوج به تعهد دیگر و تغییر مهر نبوده و تحت عنوان صداق گنجایش ندارد.

واژگان کلیدی:

مهریه، صداق، نحله، نکاح، خانواده.

مطالب مرتبط
ارسال نظر برای این مطلب

نام
ایمیل (منتشر نمی‌شود)
وبسایت
:) :( ;) :D ;)) :X :? :P :* =(( :O @};- :B :S
کد امنیتی
رفرش
کد امنیتی
نظر خصوصی
مشخصات شما ذخیره شود ؟ [حذف مشخصات] [شکلک ها]
اطلاعات کاربری
آمار سایت
  • کل مطالب : 4247
  • کل نظرات : 0
  • افراد آنلاین : 3
  • تعداد اعضا : 2926
  • آی پی امروز : 65
  • آی پی دیروز : 161
  • بازدید امروز : 391
  • باردید دیروز : 830
  • گوگل امروز : 6
  • گوگل دیروز : 51
  • بازدید هفته : 391
  • بازدید ماه : 35,332
  • بازدید سال : 110,441
  • بازدید کلی : 8,289,135
  • کدهای اختصاصی