
پایان نامه ديدگاههاي کلامی جابر بنيزيد جعفي
فرمت فایل دانلودی: .docxفرمت فایل اصلی: doc
تعداد صفحات: 149
پایان نامه ديدگاههاي کلامی جابر بنيزيد جعفي
نوع فایل: Word و قابل ویرایش
تعداد صفحات : 149 صفحه
چكيده
ابومحمد جابر بنیزید جعفی كوفي (حدود ۵۰-۱۲۸ق) از اصحاب بنام امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام) بوده است. او در شاخههاي تفسير، كلام، تاريخ، فقه و حديث فعاليت داشته است. جابر يكي از راويان پرحديث بوده است و او را يكي از ائمه علم حديث و از نخستين گردآوردندگان احاديث دانستهاند. اما با وجود جايگاه وي نزد امامان شيعه (عليهمالسلام) و در ميان شيعيان گزارشهایي در منابع وجود دارد که شائبه غلو را درباره او ايجاد ميكنند. براي دستيابي به حقيقت مسئله درباره شخصيتهايي از اين دست شايد بهترين راه بررسي شخصيت و انديشه آنان باشد؛ شناخت زمينههاي شكلگيري شخصيت و انديشه آنان نيز پيشنياز همين امر است.
در اين رساله پس از بيان كليات، در سه فصل به موضوع اصلي رساله پرداخته شده است. فصل دوم به بررسي زمينههاي شكلگيري شخصيت و انديشه جابر جعفي اختصاص دارد. در فصل سوم گزارشهاي رسيده درباره وي مطالعه و در انتها نيز درباره اتهام وي به غلو بحثي كوتاه آورده شده است. فصل چهارم نيز پس از گردآوري روايات رسيده از جابر در منابع اماميه و دستهبندي آنها، بحثها در سه بخش خداشناسي، راهنماشناسي و فرجامشناسي ارائه شده است. فصل پاياني اين رساله نيز جمعبندي بحثهاي طرحشده را بر عهده دارد. پس از بررسي گزارشهاي رسيده درباره غلو جابر جعفي، بسيار دشوار است كه بتوان غلو را براي او ثابت كرد. انديشههاي اين شخصيت را نيز ميتوان در چارچوب انديشههاي اماميه جاي داد. آنچه از روايت وي به دست ميآيد با آموزههاي اماميه و نيز با روايات ديگر شيعياني كه مورد هيچ اتهامي قرار نگرفتهاند همخواني و سازگاري دارد.
كليدواژهها: جابر جعفي، انديشههاي كلامي، متهم به غلو، نصيريه، غاليان
فهرست مطالب
كليات 1
بيان مسئله 2
پيشينه پژوهش 3
سؤالهاي پژوهش 5
فرضيهها 5
روش گردآوري و پژوهش 6
ميراث كلامي اماميه 6
ضرورت شناخت میراث کلامی 8
راه های بازشناسی جریانات درونی کوفه 9
زمينهشناسي شخصيت و انديشه جابر 10
اوضاع سياسيـ اجتماعي 11
اوضاع علمي ـ فرهنگي 21
گروههاي كلامي اصلي 23
كلام اماميه 29
كلام اماميه در كوفه 31
تاريخچه مدرسه كلامي شيعه در كوفه 33
شرايط حاكم در فضاي علمي كوفه 34
جريانشناسي كلامي كوفه 37
شخصيتشناسي جابر 40
اسم و نسب 41
تولد تا وفات 42
جايگاه اجتماعي 44
نوع ارتباط با حکومت 45
آثار 45
ارتباط با امام 49
اساتيد و مشايخ 51
شاگردان و روايان 52
اعتبار رجالي جابر 54
بررسي اتهام به غلو 61
انديشهشناسي جابر 67
خداشناسي 69
معرفت خدا 69
وجود و يگانگي خدا 71
توحيد ذاتي 72
توحيد صفاتي 73
توحيد افعالي 73
صفات خدا 74
تقسيمبندي صفات الاهي 74
توقيفي بودن اسماي و صفات 75
تجسيم 75
علم خدا 77
بداء 78
حيات 79
ازليت و ابديت 79
راهنماشناسي 81
ضرورت وجود راهنما 81
اختصاصات و امتيازات راهنمايان 81
خلقت انبيا و اصيا 82
تفويض 83
عصمت 84
علم 85
منبع علم ائمه 87
گستره علم معصومان 88
تأويل قرآن 89
فضائل 91
فضائل اميرمؤمنان 91
فضائل ديگر معصومان 98
نص و نصب 99
نص كلي 99
نصوص خاص 101
تولّا 102
معرفت ائمه 106
تبرّا 108
قائم 110
تقيه 113
فرجامشناسي 114
هنگام مرگ 114
عالم قبر 116
وقايع قبل از قيامت 117
رجعت 118
روز قيامت 118
بهشت 119
جهنم 122
جمعبندي 125
كتابنامه 130