چکیده
يکي از موضوعات مهم پردازش سيگنال) به عنوان مثال در سيستمهاي ارتباطي، كدينگ سيگنالهاي صوتي، تشخيص صوت (…، کاهش و حذف نويز ناخواسته از سيگنال اصلي و بهبود آن است. به همین منظور در دهه های گذشته تحقیقات گسترده ای برای بهسازی گفتار انجام شده است. بهسازي گفتار بسته به مساله، هدف آن، ويژگي هاي نويز و امکانات موجود، قابل بررسي است. از اين رو، روش هاي متفاوتي برای طبقه بندی سیستم های بهسازی گفتار وجود دارد، یکی از طرق تفکیک روش¬ها بر اساس تککاناله و چندکاناله بودن می باشد. روش های یک کاناله که تنها یک میکروفون ورودی در دسترس دارند، متداولترين نوع الگوريتمهاي بلادرنگ ميباشند چرا که به سادگي قابل پيادهسازي هستند و به طور نسبي هزينه آنها کمتر از سيستمهايي با چند کانال ورودي ميباشد. از خانواده ی روش های تک کاناله، میتوان به روش های تفریق طیفی ، فیلتر وینر، بهسازی گفتار با استفاده از مدل های آماری، تبدیل موجک و … اشاره کرد که هر کدام از این روش ها دارای معایب نظیر نویز موزیکال و اعوجاج و پیچیدگی … می باشند یکی از روش هایی که میتوان عیب این روش ها را بهبود بخشید، استفاده از سیستم های ترکیبی است که از ترکیب روش ها حاصل می شود. در این پایان نامه دو روش ترکیبی جدید بر مبنای روش تک کاناله برای بهسازی گفتار پیشنهاد شده است. در ضمن عموما برای اندازه گیری مشخصات نویز از بخش های غیر گفتار (سکوت) که معمولا از پنجره اول سیگنال است، استفاده می شود. ضعف شدید این روش هنگامي آشكار ميشود كه فريم اول، يك فريم سكوت نباشد. در این پایان نامه روش جدیدی نیز برای بر طرف کردن این عیب پیشنهاد شده است که این روش ها به شرح زیر می باشند: الف)روش پیشنهادی تخمین نویز: تخمین نویز با استفاده از آنالیز LPC صورت گرفته است و در هر دو روش پیشنهادی زیر از این روش برای تخمین نویز استفاده شده است. ب) روش پیشنهادی اول: بهسازی سیگنال های صوتی با استفاده از الگوریتم ژنتیک و آنالیز LPC در روش تفریق موجک، از ترکیب روش های تفریق طیفی و تبدیل موجک حاصل شده و تخمین نویز آن هم که توسط آنالیز LPC صورت گرفته است با الگوریتم ژنتیک بهبود یافته است. پ) روش پیشنهادی دوم: بهسازی سیگنال های صوتی با استفاده از روش میانگین خطای مربعات در فضای موجک، از ترکیب دو روش تبدیل موجک و كمينه كردن لگاریتم خطاي ميانگين مربعات(LOG-MMSE) حاصل شده است. در این روش با استفاده از تبدیل فوریه ضرایب موجک سیگنال گفتار آغشته به نویز و سیگنال نویز، تخمین زننده ی لگاریتمی بر مبنای کمترین خطای میانگین مربعات پیشنهاد شده است. در این رساله معیار ارزیابی ، معیارهای مهم نسبت سیگنال به نویز(SNR) و تست شنوایی(MOS) بوده است. با توجه به نتایج، این روش ها هم از لحاظ کیفی و هم از لحاظ کمی عملکرد بهتری داشته اند و توانسته اند SNR و MOS و اعوجاج و نویز موزیکال را بهبود ببخشند. کليد واژه: بهسازي سیگنال صوتی، ،تفریق طیفی تبدیل موجك، تخمین زننده log MMSE، آناليز LPC ، الگوریتم ژنتیک